Anno 2024 kan het belang van digitale gegevensdragers in gerechtelijke onderzoeken moeilijk worden overschat. Laptops, gsm’s, USB-sticks, geheugenkaartjes, ... kunnen cruciale informatie bevatten voor de speurders.
Om het vinden van dergelijke gegevensdragers tijdens een huiszoeking te vergemakkelijken, startte de Directie hondensteun van de Federale Politie in 2022 met een proefproject. En met succes, want ICT-speurhond Luna wordt samen met haar geleider ingezet om net zulke digitale sporen te vinden.
Bij een 20-tal huiszoekingen in allerlei types dossiers, gaande van moordonderzoeken tot witwasdossiers, vond Luna al gsm’s, USB-sticks met cryptogeld, SD-kaartjes met foto’s van minderjarigen, tablets, enzovoort. Ook werd Luna al eens ingezet voor een zoeking in enkele gevangeniscellen, waarbij gsm’s werden teruggevonden.
Luna is een Mechelse herdershond, een ras dat gekend staat voor haar energie en zoekdrift. Ze wordt ingezet voor zoekingen in ruimtes, niet op personen. Daarbij gaat Luna scannend te werk, geleid door de hondengeleider die aanduidt waar ze moet zoeken. Wanneer ze gegevensdragers vindt, leert ze die op een passieve manier aan te duiden. Dat betekent dat ze de vindplaats met haar neus aanwijst, zonder te blaffen.
De idee om speurhonden in te zetten voor het opsporen van digitale gegevensdragers ontstond in het kader van de problematiek van het bezit en de verspreiding van misbruikbeelden van minderjarigen. In dergelijke dossiers is het terugvinden van gegevensdragers van cruciaal belang, onder andere voor het identificeren van zo veel mogelijk slachtoffers. Maar kleine USB-sticks of geheugenkaartjes kunnen bij een huiszoeking al snel over het hoofd worden gezien. Bovendien heeft bijna iedere vorm van criminaliteit tegenwoordig een cybercomponent. Digitale gegevensdragers kunnen door criminelen bijvoorbeeld worden gebruikt voor het opslaan van cryptovaluta, schaduwboekhoudingen en contactgegevens.
De Directie hondensteun werkt nauw samen met de Federal Computer Crime Unit (FCCU) van de Federale Gerechtelijke Politie. Zij stellen verschillende soorten gegevensdragers ter beschikking waarmee kan worden getraind. Zo leert Luna alle relevante toestellen en dragers herkennen. Daarenboven staat de ontwikkeling van de technologie niet stil: er komen steeds nieuwere, snellere en kleinere gegevensdragers op de markt. Dankzij de samenwerking met de FCCU kan de opleiding van de ICT-speurhond die nieuwe ontwikkelingen integreren.